เทศกาลภาพยนตร์อาเซียน ประจำปี 2562

SAC ASEAN FILM FESTIVAL  เทศกาลภาพยนตร์ที่จัดขึ้นโดยศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) เริ่มต้นขึ้น ในปี 2555 ท่ามกลางกระแสตื่นตัวของสังคมไทยที่กำลังเตรียมความพร้อมเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) มองเห็นโอกาสของความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจของภูมิภาค ตื่นเต้นกับการเคลื่อนย้ายทุนและแรงงาน เกิดกระแสการเรียนรู้อาเซียนในหลากหลายมิติ เรารู้จักคำทักท้ายของเพื่อนบ้าน รู้จักค่าเงิน รู้จักดอกไม้และชุดประจำชาติ หากแต่เรากับไม่เข้าใจวิถีวัฒนธรรมและสภาพสังคมของเพื่อนบ้านอาเซียน

SAC ASEAN FILM FESTIVAL  จึงเป็นความพยายามของศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร ในการสร้างพื้นที่แห่งการเรียนรู้อาเซียนในมิติวัฒนธรรมผ่านสื่อภาพยนตร์ ที่คนทั่วไปอาจมองเพียงว่าเป็นสื่อแห่งความบันเมิง แต่ด้วยสายตาแบบนักมานุษยวิทยา ภาพยนตร์เปรียบเสมือน “สื่อบันทึกวัฒนธรรม” ที่ช่วยให้เราเรียนรู้และเข้าใจความหลากหลายทางวัฒนธรรมของเพื่อนบ้านอาเซียน เพราะขณะที่ฉายภาพวิถีชีวิตของเพื่อนบ้านที่โลดแล่นบนจอภาพยนตร์ ก็เหมือนกระจกส่องสะท้อนให้เราย้อนมองตัวเองอย่างพินิจและเข้าใจสภาพของสังคมไทยได้ดียิ่งขึ้น เฉกเช่นเดียวกับนักมานุษยวิทยาที่เดินทางไปศึกษาวัฒนธรรมในพื้นที่ที่ห่างไกลก็เพื่อจะเข้าใจ “เขา” และมองตัว “เรา” อย่างเข้าใจมากยิ่งขึ้น ขณะเดียวกันภาพยนตร์ก็อาจเป็นเหมือนการประกอบสร้างความหมายที่ทำให้เราเห็นและเข้าใจ “ความเป็นอาเซียน” จากหลากหลายมุมมองทั้งจากสายตาของผู้สร้างและผู้ชมที่ต่างมีเสรีภาพในการถอดความหมายที่ประกอบสร้างไว้ในภาพยนตร์ SAC ASEAN FILM FESTIVAL จึงไม่ใช่เทศกาลที่เพียงจัดฉายภาพยนตร์จากประเทศเพื่อนบ้านอาเซียน หากแต่ความสำคัญของเทศกาลคือการเปิดพื้นที่ชวนผู้ชมและผู้สร้างร่วมเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน

ตลอดระยะเวลา 7 ปีที่ผ่านมา SAC ASEAN FILM FESTIVAL ไม่เพียงนำภาพยนตร์จากประเทศเพื่อนบ้านมาเปิดโลกทัศน์เพื่อการเรียนรู้อาเซียนในมิติวัฒนธรรมให้กับสังคมไทยเท่านั้น หากแต่ยังได้สร้างวัฒนธรรมการดูหนังแบบ “ดูหนังเอาความ” คือดูและร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากภาพยนตร์ และนี่คงเป็นความสำเร็จหนึ่งของเทศกาลภาพยนตร์ที่จัดขึ้นโดยศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร ในฐานะที่เป็นสถาบันวิชาการด้านมานุษยวิทยาของชาติ ในการทำหน้าที่ส่งเสริมและสร้างสรรค์กระบวนการเรียนรู้ทางวัฒนธรรมที่ทำให้คนในชาติเข้าใจและยอมรับถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมในบริบทของอาเซียน

สำหรับ SAC ASEAN FILM FESTIVAL 2019 นี้ เราได้เลือกเปิดตัวด้วยภาพยนตร์สารคดีฝีมือคนไทยเรื่อง SOIL WITHOUT LAND เป็นภาพยนตร์เปิดเทศกาล และยังมีภาพยนตร์จากเพื่อนบ้านอีก 5 ประเทศเข้าร่วมเทศกาลได้แก่ THE REMNANTS จากลาว THE FUTURE CRIES BENEATH OUR SOIL จากเวียดนาม IN THE CLAWS OF A CENTURY WANTING จากฟิลิปปินส์ DEMONS จากสิงคโปร์ และ THE SEEN AND UNSEEN จากอินโดนีเซีย และภาพยนตร์สั้นอีก 4 เรื่อง ได้แก่ NEW LAND BROKEN ROAD จากกัมพูชา SHEEPS จากไทย BABYLON จากฟิลิปปินส์ และ BLESSED LAND จากเวียดนาม และแน่นอนที่สุดสำหรับเทศกาลนี้คือเวทีเสวนาที่อยากเชื้อเชิญทุกท่านมาร่วมพูดคุยและเปลี่ยนเรียนรู้กับทีมผู้สร้างและนักแสดง เพื่อเราจะได้เข้าถึงอรรถรสและเข้าใจเพื่อนบ้านอาเซียนของเราได้ดียิ่งขึ้น และเราหวังเป็นอย่างยิ่งว่าหลังจากชมภาพยนตร์แล้วสายตาของเราจะมองความแตกต่างเป็นความหลากหลายอย่างเข้าใจและเห็นคุณค่าของความเป็น “เพื่อนอาเซียน” ไปด้วยกัน